|
- Buqoq;
- Kamqonlik;
- Ratsional ovqatlanish;
- Zararli odatlar;
- Gijja tekinxo`rlar;
- Tish kariesi;
- Tomoq bodomcha bezlarining yallig`lanishi;
- Ko`rish qobiliyatining pasayishi;
- Qad-qomatning buzilishi;
- Ovqat hazm azolarining kasalliklari.
Бу жой хомийларнинг рекламаси учун:
|
|
Oqilona (Ratsional) ovqatlanish bu:
- Ovqatlanishda xilma-xil mahsulotlarning bo`lishligi;
- Ma’danlar, vitaminlar, oqsil va karbonsuvlar, temir moddasiga boy bo`lgan oziq-ovqatlar;
- Oziq-ovqatlarning pokizaligi, yangi va barraligi;
- Mahsulotlarning imkon qadar tabiyligi;
- Ovqatlanish tartibi hamda odoblariga rioya etilishi;
- Jismoniy va aqliy zo`riqishlar kuchaygan paytda (sport bilan shug`ullanish yoki imtihonlardan oldin) qo`shimcha vitaminlar ichish;
- Tuz, qahva, shakar, shirinliklar singarilarni me’yorida iste’mol qiling;
- Uzoq muddat och qolish, doim quyiq va quriq ovqatlarni, qalampir, murch, sirka, xantal,sarimsoq kabilarni ko`p is’temol qilishdan saqlanish.
      Maktab yoshida ayniqsa, o`smirlik davrida nooqilona ovqatlanish natijasida kelib chiqadigan oqibatlar:
- Kamqonlik
- Semirib ketish yoki ozish
- Ovqat xazm qilish tizimi a’zolari faoliyatining buzilishlari
- Aqliy va jismoniy rivojlanishdan orqada qolish
- Odam umumiy quvvati – immunitetining pasayishi va uning oqibatida yuqimli kasalliklarga chalinishga moyillik
      FAST FOOD ta’omlaridan – lavash, hot-dog, gamburger, shaurma, chips singarilarni, suniy shakarli gazlangan shirin ichimliklarni kunda, muntazam iste’mol qilish ham sog`likka putur yetkazadi.
Ta’omlanishning odoblari (Muhammad Sodiq Qoshg`ariyning “Yaxshi kishilar odobi” kitobidan)
- Adabi avval – taomni kam yeyiladi. Va durust ochlik yuz bermasa taom yeyilmaydi va yana taomni ta’bida bir oz ochlik qoldirib yeyiladi;
- Kattalar taomga qo`l uzatmaguncha kichiklar qo`l uzatmaydilar;
- Yeb-ichish o`ng qo`lda bajariladi;
- Taomni o`z oldidan oladi;
- Nonni ikki qo`l bilan sindirilib, bo`laklarga bo`lib yeyiladi;
- Taomlanish vaqtida, garchi och bo`linsa ham tez-tez, shitob bilan yeyilmaydi;
- Luqmani katta ham, kichik ham emas, o`rtacha olinadi va og`izda luqma yaxchi chaylanib, ohista yutiladi.;
- Taom ustida boshdan oxirigacha xomush o`tirish mumkin emas. Hech qanday taom kamsitilmaydi;
- Agar imkon bo`lsa taom tanho yeyilmaydi, negaki ko`p qo`l uzatilgan taom barakali taomdir;
- Ayrim taomlardan so`ng tishni hilol cho`p bian kavlash mumkin;
- Qo`l taomlanishdan ilgari ham, so`ng ham yuviladi;
- Taom yeb bo`lingach hamd va duo aytiladi, so`ng taom egasini duo qilinadi.
Toza havo davodir, uhlamay tursang agar.
G`ubor qolmas badanda, sovunlab yuvsang agar.
Yengil bo`lib yugursang, vujuding olar rohat.
Sut, qatiq ichib tursang, yurasan doim salomat.
To`yib yedingmi ovqat, turib yugurma faqat.
Darhol yotib ham olma, kitob o`qishdan qolma.
Maktab yoshida ayniqsa o`smirlik davrida oqilona ovqatlanish bexatar onalik va sog`lom oila poydevoridir!
|
|